En düşük memur maaşının 22 bin 17 liraya çıkarılması ile bazı vergi artışlarını öngören “6 Şubat 2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi”nin görüşmeleri, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda başladı.
Komisyon, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı.
Teklifin ilk imza sahibi AK Parti Denizli Milletvekili Nilgün Ök, teklife ilişkin sunumunda, son yıllarda hem Türkiye’nin hem de dünyanın zor bir konjonktürel süreçten geçtiğini, ekonomilerde büyük bir daralma yaşandığını, Türkiye’nin de bu durumdan etkilendiğini söyledi.
Vatandaşların ekonomik kaygılarını göz önünde bulundurarak destekleri hayata geçirdiklerini belirten Ök, bugüne kadar gerçekleştirdikleri düzenlemelerle kamu çalışanları ile emeklilerin mali ve sosyal haklarında iyileştirmeler yaptıklarını, refah seviyelerini arttırdıklarını ifade etti.
Kanun teklifindeki maddelere ilişkin bilgi veren Ök, 2023 yılında 1 defaya mahsus olmak üzere motorlu taşıtlar vergisinin bu yıl tahakkuk ettirilen tutar kadar tekrar alınmasına yönelik düzenleme yapıldığını aktardı.
Ök, motorlu taşıtlar vergisinde yapılan düzenlemeyle 30 milyar lira ilave gelir sağlanmasının öngörüldüğünü kaydetti.
Teklifle işverenlerin iş gücü maliyetini düşünerek, istihdamı korumaları ve arttırmalarını desteklemek amacıyla asgari ücret desteğini bu yılın temmuz-aralık dönemi için günlük 16,66 lira, aylık 500 lira olarak belirlediklerini dile getiren Ök, ortaya çıkacak maliyetin ise 19,02 milyar lira olmasının tahmin edildiğini belirtti.
Nilgün Ök, teklifle Kovid-19 tedbirlerinin uygulandığı dönemde 321 bin kişiden tahsil edilen 308 milyon lira idari para cezasının iade edileceğini dile getirdi.
Teklifte yer alan devlet memurlarına seyyanen ilave ödeme yapılmasına ilişkin düzenlemeye de değinen Ök, “En düşük memur maaşını 11 bin 848 liradan 22 bin 17 liraya çıkarıyoruz. Temmuz artış oranı bu haliyle yüzde 86 seviyesinde gerçekleşecektir. Geçen yıla göre kümülatif artış ise yüzde 142 olacaktır.” bilgisini verdi.
Ök’ün sunumunun ardından teklifin geneli üzerine görüşmelere geçildi.
CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, cari açık probleminin ve ekonomide yoksulluğun gittikçe arttığını savunarak yeni hükümet sisteminin sorunları arttırdığını iddia etti.
Kanun teklifinde vergi artışı ve zam gibi maddeler olduğunu belirten Türeli, “Dün akşam itibarıyla Cumhurbaşkanlığı kararıyla müthiş bir zam furyası var. Anlaşılıyor ki ekonomide ciddi bir sıkıntı var.” ifadelerini kullandı.
Asgari ücrete yapılan artışın eridiğini öne süren Türeli, enflasyonu düşürmedikçe asgari ücretin erimeye devam edeceğini söyledi.
Teklifle, memur maaşlarında 8 bin 77 liralık seyyanen artış yapılacağını anımsatan Türeli, “Seyyanen zam emekliliğe yansımıyor, emekliliğe de yansısın. Bütün ücret seviyelerini yukarıya çıkarmamız lazım. Seyyanen zammın daha fazlasını verelim ama doğru bir sistem içerisinde verelim.” diye konuştu.
HDP Muş Milletvekili Sezai Temelli, kanun teklifinin enflasyonist olduğunu ve düzenlemelerin adaletsizliği derinleştireceğini iddia etti.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin şubat ayında meydana geldiğini anımsatan Temelli, “Temmuz ayındayız. Depremle ilgili yasa çıkaracaksak neden bu kanun teklifini şubatta çıkarmadık?” diye sordu.
İYİ Parti İzmir Milletvekili Ümit Özlale, kanun teklifinin vatandaşın ekonomik kaygılarını azaltmayacağını savundu.
Özel sektörde yeni işe başlayan birinin asgari ücret aldığını anımsatan Özlale, “Uygulanan yanlış politikalardan dolayı başlangıç seviyesinde asgari ücret alan ile tecrübeli bir çalışan arasındaki makas iyice daralıyor. Üzülerek bunu kamuda da görmeye başladım. Seyyanen yapılan zamlarla beraber yaptığınız şu: Başlangıç seviyesindeki bir memur ile tecrübe kazanmış, liyakat sahibi bir çalışan arasındaki makası daraltıyorsunuz. Bu, iş huzurunu bozar.” diye konuştu.
MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı da partisinin torba kanunlara karşı çıktığını, torba kanunların zaruri hallerde gelmesi gerektiğini belirterek kanun teklifinde yer alan düzenlemelere değindi.
Türkiye’nin üreterek büyüdüğünü ifade eden Kalaycı, sanayi sektörünün arz kısıtlarına rağmen esnek ve dayanıklı yapısıyla büyümeyi ve iş piyasasını desteklediğini vurguladı.
Türkiye’nin OECD ülkeleri arasında en fazla istihdam sağlayan ülkelerin başında geldiğini belirten Kalaycı, “2023 ocak ayı itibarıyla işsizlik oranı tek haneye gerileyerek yüzde 9,7 olmuştur.” dedi.
Alınan etkili önlemlerle fiyat istikrarının sağlanabileceğini söyleyen Kalaycı, “Vatandaşlarımızın gelirlerinde artış sağlayacak, mali yüklerini azaltacak, satın alma gücünü arttıracak yeni kararların alınmaya devam edeceğine yürekten inanıyoruz.” ifadelerini kullandı.
AK Parti Ankara Milletvekili Orhan Yegin, dünyada yaşanan sorunların da Türkiye’de ekonomiyi etkilediğini belirtti.
Son yıllarda dünyada yaşanan sorunlardan örnekler veren Yegin, şunları kaydetti:
“Pandemi ve sonrasında yaşadığımız süreç, Rusya’nın Ukrayna’ya yaptığı harekat bütün dünyada 3. Dünya Savaşı çıkacak korkusu yaratmış ve devletlerin stokçuluk yaptığı bir dönem başlamış, arz-talep patlamasından kaynaklanan çok ciddi bir enflasyon meydana gelmiş bütün dünyada. Yaşadığımız son depremle de üzerimize düşen sorumluluklar ve mali yükümüz artmıştır ve ülkede birtakım ek kalemler oluşturma ihtiyacı ortaya çıkmıştır.”
Motorlu taşıtlar vergisinin (MTV) bir defaya mahsus iki kat alınmasını öngören düzenlemeye değinen Yegin, muhalefetin “Garibandan vergi alıyorsunuz.” eleştirisine, “Garibanın da otomobili var, zenginin de otomobili var. Bu MTV konulurken alelade konulmadı, araçların özelliklerine göre konuldu.” diye konuştu.
Daha sonra teklifinin maddeleri üzerinde görüşmelere geçildi.