ERCÜMENT DAŞDELEN / KARS (BHA) – Kafkas Üniversitesi ve Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) – Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) arasında ; Embriyo Transferinden Doğan Teksas Menşeili Beefmaster Sığırların Devri ve Ar-Ge İş Birliği Protokolü İmzalandı.
Protokol kapsamında Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi tarafından embriyo transferi ile elde edilen Beefmaster ırkı 2 baş erkek ve 1 baş dişi olmak üzere toplam 3 baş buzağı yapılan protokolle TAGEM’e bağlı Hayvancılık Araştırma Enstitülerine getirilecek. Erkek Beefmaster buzağılar ilerde spermaları sağılarak üretime kazandırılırken dişi buzağılarda ülkemiz damızlık ihtiyacanı karşılamak üzere TİGEM’de çoğaltılarak bağlı işletmelere kazandırılacak. Protokole ilişkin imza töreni 16 Haziran 2023 tarihi Cuma günü saat 10:00’da Genel Müdürlükte gerçekleştirildi.
İmza törenine TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu eski Başkanı ve 27.Dönem Kars Milletvekili Prof. Dr. Yunus Kılıç, TAGEM Genel Müdürü Dr. Metin Türker, TİGEM Genel Müdürü Hakan Nalbantoğlu, Kafkas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüsnü Kapu, TAGEM Genel Müdür Yardımcıları Dr. İbrahim Halil Sözmen, Dr. Şerafettin Çakal, Daire Başkanı Dr. Süleyman Aslan ile proje yürütücüsü Prof. Dr. Yavuz Öztürkler ve Prof. Dr. Cihan Kaçar katıldı.
Proje’nin kısa öyküsü:
Bilindiği üzere, Amerika’nın Teksas eyaletinde mukim Beefmaster Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkan Yardımcısı Doyle Sanders adlı üreticinin Üniversitemizin Veteriner Fakültesi Dölerme ve Suni Tohumlama Anabilim Dalı Öğretim üyelerinden Prof. Dr. Yavuz Öztürkler ile temasa geçmesi ile başlayan süreç, Beefmaster Sığır Embriyolarının Kafkas Üniversitesi’ne hibe edilmesi ile sonuçlanmıştı.
Hibe edilen embriyolar 2021 yılının Ocak ayında Anadolu Hayvancilik Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin gönüllü olarak ithalat sürecini ve naklini gerçekleştirmesi ile Kafkas Üniversitesi’ne teslim edilmişti.
Teslimin ardından “Dondurulmuş Etçi Beefmaster Sığır Embiryolarının Transferinden Çekirdek Damızlık Sürü Oluşturulması” başlığı ile Prof.Dr.Yavuz Öztürkler’in yürütücülüğünde, Prof. Dr. Cihan Kaçar ve Prof. Dr. Savaş Yıldız tarafından hazırlanan proje, Kafkas Üniversitesi Rektörlüğü’nün bilgisi ve izni ile ete kemiğe büründürülerek somutlaştırılmış, Tarım ve Orman Bakanlığı ile yapılan işbirliği ile resmileşmiş ve hayata geçirilmişti.
Ülkemizin kırmızı et üretimine katkıda bulunmak amacıyla başlatılan “Dondurulmuş Etçi Beefmaster Sığır Embiryolarının Transferinden Çekirdek Damızlık Sürü Oluşturulması” adlı proje sürecinde söz konusu embriyolar, proje ekibi tarafından 2021 yılının ekim ayı içerisinde Kafkas Üniversitesi çiftliğindeki ineklere nakledilmişti.
Proje sonucunda 15.07.2022 tarihinde bir dişi (Kafkas gülü adlı) ve daha sonraki tarihlerde iki erkek buzağı (Anadolu ve Sarp adlı) doğmuştu. Bu gelişme ile Tayland dışında Asya kıtasında canlı hiçbir damızlık stoğu (Ebeveyni) olmayan ve Amerika’nın tescilli 4 önemli etçi ırkından biri olan yüksek verimli Beefmaster ırkının ilk üyeleri ülkemiz coğrafyası ile ilk kez tanıştırılmıştı. Böylece, Okyanus ötesinden canlı damızlıkları getirilmeden kat kat az masraflarla sadece embriyoları getirtilerek ülkemizde şimdiye kadar hiç bulunmayan önemli bir etçi ırkın çekirdek sürüsünün oluşturulabileceği yönünde ilk çalışma yapılmış ve önemli bir ilk adım atılmıştı.
Söz konusu projenin sonuçların değerlendirilmesi ve buzağılarının tanıtımı için Kafkas Üniversitesi Rektörü sayın Prof.Dr.Hüsnü Kapu’nun ev sahipliğinde 23 Eylül 2022 tarihinde bir lansman toplantısı tertiplenmiş, dönemin Tarım ve Orman Bakanı Sayın Prof. Dr. Vahit KİRİŞÇİ ve heyetinin Kafkas Üniversitesi’ne onurlandırıcı teşrifleri ve ziyareti ile Bakanlık proje tanıtımı yapılmıştı.
Toplantıya Tarım ve Orman Bakanlığı üst düzey yetkilileri, yakın illerin ilgili üst düzey yetkilileri, ABD Büyük Elçiliği konsolos ve uzmanları, Beefmaster Birliği Başkanı Yardımcısı ve embriyo bağışçısı, Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Birliği Temsilcileri, Embriyoların ithalatını ve nakliyesini gönüllü olarak sağlayan Anadolu Hayvancılık yetkilileri ve Üniversite akademisyenleri ve ilgili sivil toplum kuruluşları iştirak etmişti.
Sonrasında Sayın Bakanımız Prof. Dr. Vahit Kirişçi ve sayın Tarım ve Orman Komisyon Başkanımız Prof.Dr. Yunus KILIÇ’ın projenin ilerletilmesi için her türlü desteğin verileceği hususundaki beyan ve verdikleri olumlu mesajları çalışma ekibini ve katkı sınanları projenin bundan sonraki geleceğini tartışmaya ve bir yol haritası belirlemeye yöneltti.
TARIM ORMAN BAKANLIĞI VE KAFKAS ÜNİVERSİTESİ ARASINDA YAPILAN PROTOKOL İLE DAHA BÜYÜK BİR İVME KAZANILMIŞ OLDU
Kamu oyunda ve ilgili kişi ve kuruluşlar nezdinde oldukça ses getiren proje önemli bir yol daha kat ederek, Tarım ve Orman Bakanlığı ve Kafkas Üniversitesi arasında yapılan bir protokol ile daha büyük bir ivme kazanmış oldu.
TAGEM Genel Müdürü Dr. Metin Türker’in ev sahipliğinde işbirliği protokolü imza töreni gerçekleştirildi.
Çok verimli geçen toplantı ve imza merasiminde Kafkas Üniversitesi ile Tarım ve Orman Bakanlığı’nın TAGEM ve TİGEM birimleri ile ileriye dönük işbirliği yapılabilecek alanları üzerine konuşmalar yapıldı ve bilgi alışverişinde bulunuldu.
TAGEM Genel Müdürü Dr. Metin Türker, böyle bir projenin sonucu olarak dünyada meşhur olmuş tescilli önemli bir etçi sığır ırkını ülkemize kazandıran Kafkas Üniversitesi Rektörü ve öğretim üyelerine teşekkür ederek bundan sonraki süreçte birlikte çalışmaktan mutluluk duyacaklarını ifade etti.
Rektör Prof. Dr. Hüsnü Kapu, projeye sahip çıkarak desteklerini sunan, bu toplantı ve imza merasimini tertip eden TAGEM Genel Müdürü Dr. Metin Türker’e, proje süreci boyunca katkı sunan Tarım ve Orman Bakanlığı yetkililerine ve ayrıca bazı aşamalarda desteğini esirgemeyen Prof. Dr. Yunus Kılıç’a ve proje ekibine teşekkür ederek memnuniyetini dile getirdi.
Toplantıda konuşan Prof. Dr. Yunus Kılıç mensubu olmaktan onur duyduğu Kafkas Üniversitesi’nin böyle bir projede başarılı sonuçlar üretmesinden mutluluk duyduğunu ifade ederek ev sahipliğinden dolayı TAGEM ve TİGEM yetkililerine teşekkür ederek proje ekibini kutladı.
