Tarım danışmanlığı uygulaması, 18 Nisan 2006 tarihli ve 5488 Sayılı Tarım Kanunu ve 8 Ağustos 2006 tarih ve 26283 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlemesine Dair Yönetmenlik ile başladı.
İlk olarak 2009’da 100 kişi kurs eğitimi ile sertifikalandırılarak işe başladı. Zamanla bu sayı artarak, 2016 yılında 2 bin 620 kişiye ulaştı. Tarım danışmanlarının sayısı 2022’de bin 22’ye, 2023’te ise 894’e düştü. Bu sayının azalmasındaki en büyük sebep, tarım danışmanlarına ödenen ücret oldu. 2010 yılında tarım danışmanlarına ödenen ücret asgari ücretin 4 katı iken, 2023’te asgari ücretin 3’te birine geriledi.
TARIM DANIŞMANLARININ BEKLENTİLERİ
1- Özlük hakları devlet tarafından sağlanmalı ve maaşları aylık olarak en az tarımda çalışan bir ziraat mühendisi veya veteriner hekimin aldığı net maaş kadar olmalı.
2- Her çiftçi kendi tarım danışmanını kendisi seçmeli, istediği zaman iptal edebilmelidir.
3- En az 5 tarım danışmanının açtığı özel bürolarda devlet personeli gibi istihdam edilmeli, kira desteği verilmelidir.
4- Her tarım danışmanı en az 50 üye olmak üzere her çiftçi ile birebir alakadar olup her türlü tarla, bağ, bahçe hayvan vb. çiftçinin bütün ekim, bakım, yetiştirme, istihdam, destekler, ilaçlama, yeni ekilebilecek ekonomik ürünleri tespit, işletme sorunları vb. bütün işleriyle ilgilenmeli ve yol göstermelidir.
4- İlgilendiği çiftçilere ait yaptıkları çözümlemeler ve sorunları detaylı olarak raporlayarak her ay kayıtları düzenli tutmalıdır. İlgili sorunların çözümleri için gerekli kuruluşlara bildirmelidir.
5- İşletmelerin bulunduğu iklim şartlarına uygun yeni ürünler ve sistemler bulmalı, bunları projelendirerek kendi üye üreticilerini dahil etmelidir.
6- Her türlü ÇKS vb. destekleri kontrol etmeli ve bunları fotoğraflayarak, raporlayarak sisteme girmelidir.
7- Cep telefonundaki mesaj sistemlerini kullanarak üyelerini don, afet, ilaçlama, hasat ile ilgili bilgileri zamanından önce duyurmalı ve yönlendirmelidir.
8- Çiftçilerine eğitim vermeli veya gerekli eğitim verilen kurslara ihtiyaca göre yönlendirmelidir. Bu eğitim ve kurs giderleri de devlet tarafından ek olarak karşılanmalı ve kontrol edilmelidir.
9- Ürün kalitesini ve miktarını artıracak tüm uygulamaları rapor halinde üreticilere sunmalıdır.
10- Tarımsal destekler hakkında çiftçiyi yönlendirmeli ve gerektiğinde üyeleri için ortak hibe projeleri düzenleyip ilgili kurumlara destek başvurusunda bulunmalıdır.