ANKARA-BHA
ABD Uyku Tıbbı Akademisi’nin yayımladığı yeni bir raporda, gündüz esneme, dalgınlık ve kafein ihtiyacının ciddi bir uyku eksikliğine işaret edebileceği vurgulandı. Raporda yer alan uzman görüşlerine göre, uyku yetersizliği yalnızca bireysel sağlık değil, toplum genelinde fiziksel güvenlik açısından da ciddi tehditler oluşturuyor.
Mayo Clinic Uyku Uzmanı Dr. Eric Olson, “Uykusuzluk hali toplumun her alanında etkileri görülen ciddi bir sağlık sorunudur. Uykusuzluk, trafik kazalarından iş yerindeki hatalara ve kronik hastalıklara kadar birçok riski beraberinde getiriyor” ifadelerini kullandı.
Yedi saatten az uyku, sağlık risklerini artırıyor
Uzmanlara göre, yetişkinlerin her gece en az 7 ila 8 saat kaliteli ve kesintisiz uyku alması gerekiyor. Bu sürenin altına düşen uyku düzeni; diyabet, kalp rahatsızlıkları, depresyon, yüksek tansiyon, obezite ve inme gibi birçok hastalığı tetikleyebiliyor.
Olson, ABD’de her üç yetişkinden birinin gündüz aşırı uykululuktan şikayetçi olduğunu, bu durumun erken tanı ve tedavi ile yönetilmesi gerektiğini söyledi.
Toplantı sırasında uyuklamak uyarı niteliğinde
Northwestern Üniversitesi Uyku Bilimleri Uzmanı Dr. Kristen Knutson, gün içinde yaşanan esneme veya dikkat dağınıklığının hafife alınmaması gerektiğini belirtti. “İyi uyuyan biri, ne kadar sıkıcı olursa olsun, bir toplantıda uyuklamaz. Bu tür belirtiler varsa bir uzmana danışılması gerekir” dedi.
Mikro uykular tehlike oluşturuyor
Uzman Dr. Indira Gurubhagavatula, uyku eksikliğinin bireylerin bilişsel durumlarını değerlendirme yetisini de zayıflattığını ifade etti. Gurubhagavatula, “Uykusuzluk arttıkça beyin birkaç saniyelik mikro uykulara girer. Bu sırada kişi araç kullanıyor ya da dikkat gerektiren bir iş yapıyor olabilir. Bu son derece tehlikeli bir durumdur” açıklamasında bulundu.
Verilere göre, ABD’de her yıl yaklaşık 100 bin trafik kazasının nedeni, uykulu şekilde araç kullanımı olarak kaydediliyor.
Uyku kalitesi ölçülebiliyor
Bireylerin gündüz uykululuğunu ölçmek için “Epworth Uykululuk Ölçeği” gibi yöntemler kullanılıyor. Dr. Gurubhagavatula, bu testte alınan 10’un üzerindeki puanların müdahale gerektiren bir duruma işaret ettiğini aktardı.
Fiziksel etkiler ve riskli alışkanlıklar
Ciddi uyku eksikliği; göz kapağında düşme, vücutta öne eğilme, baş dönmesi, titreme ve dürtüsel davranışlar gibi fiziksel belirtilerle kendini gösterebiliyor. Ayrıca uyku apnesi, huzursuz bacak sendromu ve bazı ilaçlar da bu durumu tetikleyebiliyor.
Alkol ve kafein uyku kalitesini düşürüyor
Uzmanlar, uykuya yardımcı olduğu düşünülen bazı alışkanlıkların da olumsuz etkiler doğurabileceğini belirtti. Dr. Gurubhagavatula, “Alkol ilk başta uykuya geçişi kolaylaştırabilir ancak gece yarısı uyanmaya neden olur. Tek bir kadehi bırakan hastalarımda bile uyku kalitesinin belirgin şekilde arttığını gözlemliyorum” dedi.
Kafein tüketimi, geç saatlerde ekran kullanımı, fiziksel hareketsizlik, aşırı gürültü ve ışık da uyku düzenini olumsuz etkileyen faktörler arasında yer alıyor.