ANKARA-BHA
Bilim insanları, uyku düzeninin bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerini ortaya koyan yeni bir araştırmayı yayımladı. Buna göre, sadece bir gece uykusuz kalmak bile vücutta iltihaplanmayı artırarak hastalıklara karşı direnci azaltabiliyor. Araştırmaya göre, tek bir gecelik uyku kaybı, bağışıklık sistemi üzerinde obezitede görülen değişikliklere benzer etkiler yaratıyor.
Uykusuzluk ve kronik hastalık riski
The Journal of Immunology’de yayımlanan çalışmada, genç ve sağlıklı bireylerin 24 saatlik uykusuzluk sürecine maruz bırakılması sonucunda bağışıklık hücrelerinde önemli değişiklikler gözlemlendi.
Bilim insanları, bağışıklık sisteminin uyku düzenine son derece duyarlı olduğunu ve kısa süreli uykusuzluğun bile iltihaplanmaya yol açabileceğini belirtiyor. Eğer bu değişimler uzun vadede devam ederse, diyabet, kalp hastalıkları ve obezite gibi kronik rahatsızlıklara yakalanma riskinin artabileceği vurgulanıyor.
Monositler ve bağışıklık tepkisi
Araştırmada, bağışıklık sisteminin temel yapı taşlarından biri olan monositler incelendi. Monositler, vücudu dış tehditlere karşı koruyan hücrelerdir ve üç farklı türe ayrılır: klasik, orta düzey ve klasik olmayan monositler. Özellikle klasik olmayan monositler, vücutta devriye gezerek iltihaplanmayı algılar ve bağışıklık tepkisini düzenler.
Araştırmada, obez bireylerin uyku kalitesinin düşük olduğu ve bu durumun klasik olmayan monositlerin seviyesini artırarak iltihaplanmayı teşvik ettiği tespit edildi.
Uykusuzluk obeziteyle benzer etkilere yol açıyor
Araştırmada 237 sağlıklı yetişkinin uyku düzeni ve bağışıklık hücre profilleri incelendi. Sonuçlar, obez bireylerin uyku kalitesinin daha düşük ve vücutlarındaki iltihaplanma seviyelerinin daha yüksek olduğunu gösterdi. Ayrıca, 24 saat boyunca uykusuz bırakılan sağlıklı bireylerin bağışıklık sistemi profillerinde de benzer değişiklikler meydana geldiği belirlendi. Bu bulgular, düzenli ve kaliteli uykunun bağışıklık sistemini düzenleyici rolünü gözler önüne seriyor.
Modern yaşam uyku düzenini bozuyor
Araştırmayı yöneten Dr. Fatema Al-Rashed, günümüz toplumunda uyku düzeninin giderek daha fazla bozulduğunu belirterek, “Teknolojinin ilerlemesi, ekran süresinin artması ve değişen sosyal alışkanlıklar, düzenli uyku saatlerini giderek daha fazla etkiliyor. Uyku düzenindeki bu bozulmalar, bağışıklık sistemimiz ve genel sağlığımız üzerinde ciddi sonuçlar doğurabilir” dedi.
Bilim insanları, gelecekte uyku bozukluklarının bağışıklık üzerindeki etkilerini daha detaylı incelemeyi ve uyku terapileri gibi müdahalelerin bu etkileri tersine çevirip çeviremeyeceğini araştırmayı planlıyor. Ayrıca, uyku sağlığının kamu politikalarında daha fazla yer bulması gerektiği ve iş yerlerinde uyku dostu reformların hayata geçirilmesinin halk sağlığını koruma açısından önemli olduğu vurgulanıyor.
Dr. Al-Rashed, “Amacımız, uyku sağlığının toplum sağlığı açısından önemini vurgulayan stratejiler geliştirmek. Teknoloji kullanımına yönelik kılavuzlar ve iş yerlerinde uyku dostu uygulamalar gibi önlemler, iltihaplanma temelli hastalıkların yayılmasını engellemede etkili olabilir” diyerek uykunun sağlıklı bir yaşam için temel unsurlardan biri olduğunu hatırlattı.