Edirne’de uzun yıllardır minyatür talika ve fayton yapan 59 yaşındaki Kültür ve Turizm Bakanlığı Geleneksel El Sanatları Sanatçısı Özcan Abacı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın elinden ‘Yaşayan İnsan Hazinesi’ ödülünü aldı. Abacı, mesleğini gelecek nesillere aktarmak istediğini söyledi.
Trakya Üniversitesi Uyku Bozuklukları Merkezi’nde uyku teknisyeni olarak görev yapan evli ve 2 çocuk babası olan Özcan Abacı, 25 yıl önce 1999 yılında bir gazetede gördüğü gemi maketinden etkilenerek, ahşap oyma sanatını araştırmaya koyuldu. 59 yaşındaki Abacı, Edirne’ye özgü talika ve fayton minyatürleri yapmaya başlayarak, yıllar içerisinde işinde ustalaştı. Öyle ki ilk yaptığı ‘tınaz makinesi’ maketini dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e de hediye etti. 2005 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Geleneksel El Sanatları Sanatçısı olarak ilan edilmesinin ardından çalışmalarını profesyonel bir boyuta taşıyan Abacı, son olarak 27 Kasım tarihinde Beştepe Millet ve Kongre Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen ‘Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Ödülleri ve Yaşayan İnsan Hazineleri’ töreninde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın elinden ‘Yaşayan İnsan Hazinesi’ ödülünü aldı. Abacı, mesleğini gelecek nesillere aktarmak istediğini dile getirdi.
‘AHŞAP SEVGİMLE BAŞLADIK’
Abacı, talika maketleri yapma merakının, gazete sayfasında gördüğü bir haberle başladığını kaydederek, “Gemi maketiydi gördüğüm şey, çok hoşuma gitti. Ben de yapmak istedim ama gemicilik bilgim yok, denizcilik bilgim yok. Elimde malzemem yok. Fakat ahşabı seviyorum, onunla başladık. Kendi kültürüme ait bir şeyler olsun istedim ben de. Kendi kültürümüze ait gemi modellerini bulmam mümkün olmadı. O zaman tınaz makinesi yaptım, talikalar yaptım, faytonlar yaptım. Birebir orijinallerini aldım, fotoğraflarını çektim, çizimlerini yaptım, ölçülerini değiştirdim. Ölçülerini beş defa ufalttım ve minyatür hale getirdim. Sonra bu ölçüler 1/6 oldu, 1/2, 1/2.5 oldu. Değişik ölçülerde talika ve faytonlar yaptım ki yaklaşık 25 yıldır bununla uğraşıyorum” şeklinde konuştu.
‘HİÇ KİMSENİN YAPMADIĞI BİR İŞİ YAPIYORUM’
İlk yaptığı tınaz makinesini, dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e hediye edildiğini ifade eden Abacı; “İlk yaptığım tınaz makinası o zamanın cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e hediye edildi. Daha sonra da rahmetli valimiz Fahri Yücel ile bir tanışmamız oldu. O da bana bir atölye kurdu Devecan Kültür Merkezi’nde, ‘burada ne istiyorsan onu yap. Edirne’ye ait olsun. Edirne’ye özgü olsun’ dedi. Ben de ne yapabilirim diye düşündüm. Faytonlar vardı. Faytonların metal aksamı çok olduğu için kendime güvenemedim, cesaret edemedim, kendi malzemem de yoktu. Dedim ki talikaları yapayım. İlk talikamı yaptım ama üzerinde bir sürü boya olması gerekiyordu ki ben elime fırça almış insan değildim. İlk sergime boyasız talikayla çıktım. Sonra kendimizi geliştirdik. Aslında bu şunu da doğurdu; insanlar neler yapabileceklerinin farkında değiller. Ben de aynı durumdaydım çünkü. Elime fırça almamışım, boyayabileceğime inancım yoktu. Sonrasında dedim ki, ben de yapabilirim. Daha sonra da benim düsturum şu oldu; birisi yapıyorsa siz de yapabilirsiniz. Şu anda ben hiç kimsenin yapamadığı bir işi değil, hiç kimsenin yapmadığı bir işi yapıyorum sadece. Yani ben de diğer insanlardan farklı bir insan değilim” diye konuştu.
‘BU BAŞARI BANA REHBERLİK EDECEK’
Yaşayan İnsan Hazinesi ödülünü Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın elinden almanın mutluluğunu dile getiren Abacı; “Bugün Yaşayan İnsan Hazinesi ödülünü Cumhurbaşkanımızın elinden almışsam demek ki ben çok yol katetmişim, çok şey başarmışım. O anlatılmaz yaşanır derler ya, bu böyle bir duygu aslında. Heyecanlı mıydın derseniz, inanın hiç heyecanlı değildim ama gururlu muydun derseniz, çok gururluydum. Çocuklarım vardı orada, bir sürü insanın karşısında sahnede, düşünsenize Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının elinden ödül almışsınız. Bu benim için çok büyük bir ayrıcalıktı. Ömrüm bundan sonraki döneminde de bu bana rehberlik edecek. Yani bir şeyleri başarmış olmak, bunun karşılığını almak, bu bana rehberlik edecek. İnşallah daha iyi şeylere sebep olacak diye düşünüyorum” açıklamasını yaptı.
‘BAŞKALARINA ÖĞRETMEYİ ÇOK İSTİYORUM’
Mesleğini gelecek nesillere de aktarmak istediğine vurgu yapan Abacı; “Bugün Trakya Üniversitesi Rektörümüzle görüştük, kendisinin çok büyük destekleri oldu. Bunu başkalarına da öğretmemiz gerektiği konusunda beni yüreklendirdi. Hakikaten ben de bunu çok istiyorum. Birilerinin öğrenmesi lazım. Benden sonra kaybolmasın. Evet kaybolmaya yüz tutmuş meslekler listesine alındı talikacılık. Biz bunun mesleki yeterlilik kurumuyla birlikte ulusal standardını da hazırladık ama yapabilecek insanların olması lazım. Bunun için de gerçekten içinden gelerek, severek yapacak insanlar olmalı” ifadelerine yer verdi.
ÜNİVERSİTEDEN DESTEK
Diğer yandan Trakya Üniversitesi tarafından da konuya ilişkin bir sosyal medya paylaşımı yayınladı. Paylaşımda Rektör Prof. Dr. Mustafa Hatipler’in makamında konuk ettiği Abacı’ya, kaybolmaya yüz tutmuş olan el sanatının yaşaması ve yeni kuşaklara aktarılması için üniversite olarak gereken her türlü desteğin sağlanacağı kaydedildi.
Adem Batuhan SEVER
