ANKARA-BHA
Bilim insanları, Mars’ın karakteristik kızıl renginin kaynağına dair yeni bulgulara ulaştı. Yapılan araştırma, gezegenin yüzeyini kaplayan tozun bileşenlerini inceleyerek, Mars’ın düşünülenden daha önce paslandığını gözler önüne serdi.
Mars, uzun süredir pas renginden dolayı "Kızıl Gezegen" olarak anılıyor. Önceki teoriler, bu rengin hematit minerali kaynaklı olduğunu öne sürüyordu. Ancak Nature Communications dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, gezegenin kızıl renginin hematitten ziyade ferrihidrit adı verilen bir demir oksit mineraliyle ilişkili olabileceğini ortaya koydu. Bu mineralin oluşumu için soğuk suyun varlığının şart olduğu belirtiliyor.
Mars’ın yüzeyini kaplayan demir oksidin oluşumunu anlamak, bilim insanlarının gezegenin iklimsel ve jeolojik geçmişini yeniden değerlendirmesine yardımcı olabilir. Ancak bu incelemeler, toz tabakasının karmaşık yapısı nedeniyle oldukça zordur.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) tarafından yörüngede ve yüzeyde bulunan araçlardan elde edilen veriler bu çalışmada kullanıldı. ESA’nın Mars Express ve ExoMars Trace Gas Orbiter görevlerinin yanı sıra NASA’nın Mars Keşif Uydusu ve gezginleri Curiosity, Pathfinder ve Opportunity’nin verileri incelendi. Trace Gas Orbiter’ın CaSSIS görüntüleme sistemi ile Mars tozunun büyüklüğü ve bileşenleri analiz edildi.
Araştırmacılar, laboratuvar ortamında Mars tozunun benzerini üretip farklı demir oksit türlerini test ederek, ferrihidrit ve bazalttan oluşan bir karışımın Mars tozuyla en iyi uyumu gösterdiğini belirledi.
Araştırma ekibinden Adomas Valantinas, "Mars hâlâ Kızıl Gezegen, ancak neden kızıl olduğuna dair anlayışımız değişti." dedi. Valantinas, ferrihidritin yalnızca su varlığında oluştuğuna dikkat çekerek, bu bulgunun Mars’ın öngörülenden daha önce paslanmış olabileceğini ortaya koyduğunu belirtti.
Bu bulgular, Mars’ın yüzeyinde su içeren mineral tabakalarının yaygın olduğuna işaret ediyor. Yaklaşık 3 milyar yıl önce Mars’ta yoğun volkanik faaliyetlerin yaşandığı ve bu sürecin buzları eriterek su ve kaya etkileşimlerini tetiklemiş olabileceği belirtiliyor.
NASA ve ESA’nın ortak yürüttüğü Mars Numune Dönüş Programı kapsamında, gezegenden getirilecek kaya ve toz örnekleri, Mars’ın su geçmişine dair daha kesin bilgiler sağlayabilir. Bilim insanları, bu numunelerin analiziyle Mars’ın atmosferi ve su döngüsünün tarih boyunca nasıl işlediğini daha iyi anlamayı hedefliyor.