ANKARA - BHA
ABD’de hükümetin halen kapalı olması, ekonomik verilere erişimi kısıtlayarak büyüme ve enflasyona dair tahminlerin yapılmasını güçleştiriyor. Öte yandan, Çin’in nadir toprak elementlerinin ihracatına sınırlama getirmesinin ardından ABD Başkanı Donald Trump’ın ek gümrük vergileri tehdidinde bulunması, küresel risk algısını yeniden yükseltti.
Trump son olarak, Çin’in ABD’den soya fasulyesi ithalatını bilinçli olarak durdurduğunu belirterek bunu “ekonomik düşmanlık” olarak nitelendirdi ve Çin ile yemeklik yağ ticaretini bitirmeyi gündeme getirdiklerini açıkladı.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ise yaptığı açıklamada, “Küresel tedarik zincirlerinde Çin’e güvenilemeyeceğini artık net biçimde görüyoruz.” ifadesini kullandı. Bessent, ABD ve müttefiklerinin riskleri azaltmak için birlikte çalışması gerektiğini söyledi. ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer de Çin’in nadir elementlerle ilgili hamlesini “küresel tedarik zincirlerinde güç kazanma girişimi” olarak değerlendirdi.
Hükümetin kapanmasının etkileri yakından izleniyor
Ticaret gerilimlerinin yanı sıra, ABD’de hükümetin kapalı kalmaya devam etmesinin ekonomik etkileri de tartışılıyor. Bessent, federal hükümetin kapanmasının ekonomiye günlük 15 milyar dolara kadar maliyet getirebileceğini belirtti. Hükümetin açılması için Demokratlardan destek isteyen Bessent, Trump yönetiminin politikalarının yatırımlar üzerinde olumlu etkiler yarattığını savundu.
Bu süreçte, eylül ayına ait enflasyon verilerinin açıklanması ertelendi. Normalde bu hafta yayımlanması beklenen Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) 24 Ekim’de açıklanacağı duyuruldu. Fed’in faiz indirim sürecini etkileyecek istihdam ve enflasyon verilerinin gecikmesi, piyasalarda belirsizlik yaratıyor. Buna karşın, para piyasalarında ekim ve aralık aylarında 25’er baz puanlık iki faiz indiriminin gerçekleşeceği beklentisi güçlenmiş durumda.
Bej kitap raporu: Enflasyon yükseliyor
Fed’in yayımladığı Bej Kitap raporunda, düşük ve orta gelirli hanelerin artan fiyatlar ve ekonomik belirsizlik karşısında indirimli ürünleri tercih ettiği belirtildi. Raporda ayrıca, yüksek tarifeler ve zayıf talep nedeniyle bazı sektörlerin zorlayıcı koşullarla karşı karşıya kaldığı ifade edildi.
Altın rekor seviyeye ulaştı
Jeopolitik riskler, merkez bankalarının alımları ve Fed’in olası faiz indirim beklentileri altın fiyatlarını desteklemeyi sürdürüyor. Altının ons fiyatı yeni işlem gününde 4.242,12 dolarla tarihi zirvesini gördü. Şu sıralarda ons altın 4.210 dolar civarında işlem görüyor.
Tahvil piyasalarında alımlar ağırlık kazanırken, ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,02 seviyesinde dengelendi. Dolar endeksi ise üçüncü işlem gününde de düşüşünü sürdürerek yüzde 0,1 gerilemeyle 98,6 seviyesine indi.
Kurumsal cephede, güçlü bilançolarla öne çıkan Bank of America’nın hisseleri yüzde 4’ten fazla, Morgan Stanley’nin hisseleri ise yaklaşık yüzde 5 değerlendi. Hollandalı çip üreticisi ASML’nin beklenenden iyi sonuç açıklamasıyla birlikte AMD hisseleri yüzde 9, Intel hisseleri ise yüzde 4’ün üzerinde yükseldi.
Bu gelişmelerle birlikte New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 0,40, Nasdaq endeksi yüzde 0,66 yükseldi. Dow Jones endeksi ise günü yatay tamamladı. ABD vadeli endeks kontratları yeni güne hafif satıcılı başladı.
Avrupa ve Asya piyasalarında görünüm
Avrupa borsaları, Fransa hariç genellikle satış ağırlıklı seyretti. ABD-Çin ticaret gerginliğinin süreceğine dair beklentiler risk iştahını baskıladı. Fransa’da Sosyalist Parti, hükümeti düşürmemek için emeklilik reformunun askıya alınmasını talep etti.
Dün Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,99 yükselirken, İtalya’da FTSE MIB 30 yüzde 0,40, İngiltere’de FTSE 100 yüzde 0,30, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,23 geriledi.
Asya tarafında da karışık bir görünüm dikkat çekiyor. ABD-Çin gerilimi Hong Kong ve Çin borsalarında risk iştahını azaltırken, yarı iletken sektöründeki toparlanma Japonya ve Güney Kore’de alımları destekledi.
Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,3, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,1 yükseldi. Çin’de Şanghay Bileşik Endeksi yüzde 0,1, Hong Kong’da Hang Seng endeksi ise yüzde 0,6 geriledi.
Yurt içi piyasalar
Dün alış yönlü hareket eden Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 1,44 artışla 10.464,48 puandan kapandı. VİOP’ta ekim vadeli BIST 30 kontratı akşam seansında yüzde 0,6 değer kaybetti.
Dolar/TL kuru dün 41,8460’tan kapanırken, bugün bankalararası piyasada 41,8420 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde konut fiyat endeksi, konut satışları ve haftalık para-banka istatistiklerinin; yurt dışında ise Avro Bölgesi dış ticaret dengesi ile ABD Philadelphia Fed imalat endeksi verilerinin izleneceğini belirtiyor.
BIST 100 endeksi için 10.500–10.600 puan aralığı direnç, 10.200–10.300 aralığı ise destek seviyesi olarak öne çıkıyor.
