ANKARA-BHA
İndus Vadisi uygarlığı, günümüz Pakistan ve Hindistan sınırları içerisinde yer alıyordu ve mühendislik harikaları, gelişmiş şehir planlaması ve ticaret yollarıyla tanınıyordu. Ancak, en büyük bilinmeyeni hâlâ çözülememiş yazısıdır. Bu yazı, dünyanın en büyük tarih bilmecelerinden biri olarak kalmaya devam ediyor.
Hindistan'ın Tamil Nadu eyaletinden yapılan açıklamaya göre, İndus yazısının çözülebilmesi için 1 milyon dolarlık ödül verileceği duyuruldu. Washington Üniversitesi'nden Prof. Rajesh P. N. Rao, "Eğer bu yazıyı çözebilirsek, Güney Asya tarihine dair çok önemli bir soruya yanıt bulmuş olacağız" diyerek, bu çözümün büyük bir tarihsel öneme sahip olduğunu belirtti.
Neden çözülemiyor?
İndus yazısının çözülememesinin birkaç temel nedeni bulunuyor:
- Az sayıda yazıt: Bugüne kadar sadece 4 bin civarında yazıt keşfedildi.
- Kısa metinler: Çoğu yazıt yalnızca 4-5 sembolden oluşuyor, bu da çözümü zorlaştırıyor.
- Çift dilli belge eksikliği: İndus yazısını diğer eski dillerle karşılaştırmak için Rosetta Taşı gibi bir belge bulunmuyor.
Bilim insanları, yazının sağdan sola yazıldığına inanıyor ve ticaret ya da dini amaçlarla kullanıldığını düşünüyorlar. Ancak hâlâ kesin bir çözüm bulunabilmiş değil.
Kimlik tartışmaları
İndus yazısının çözülmesi, Hindistan'daki büyük bir kültürel tartışmaya da ışık tutabilir. Bazı gruplar, yazının Sanskritçeye yakın bir dil olduğunu öne sürerken, diğerleri yazının Dravidyan dilleriyle bağlantılı olduğunu savunuyor. Bu tartışma, Hindistan'daki etnik kimlik politikalarını da etkileyen önemli bir konu haline gelmiş durumda.
Çözüm mümkün mü?
Bilim insanları, yapay zeka ve bilgisayar analizleri kullanarak yazının kalıplarını anlamaya çalışıyorlar. Ancak, çözüm için yeni arkeolojik bulgular ve uluslararası iş birliği gerekiyor. Ödül açıklamasıyla birlikte birçok amatör araştırmacı, kendi teorilerini paylaşmaya başladı. Ancak uzmanlar, yazının kesin çözümü için daha fazla bilimsel kanıt gerektiğini belirtiyor.
Binlerce yıl öncesine ait bu şifrenin, günümüz insanına atalarından bir mesaj taşıyor olabileceği ihtimali, insanlık tarihinin derinliklerine ışık tutmaya devam ediyor. Fakat bu mesajı çözmek için biraz daha zamana ve çabaya ihtiyaç var.
