M.SAİD YALÇIN/ MALATYA
Kısa adı MAGİNDER olan Malatya Girişimci İş İnsanları Derneği Başkanı Salih Karademir, 6 Şubat günü yaşanan deprem felaketinden Malatya’nın ağır yaralar aldığını belirtirken, yönetim kurulu olarak ‘Deprem” gündemli toplantı yaptıklarını açıkladı. Yerinde dönüşümün Malatya için önemli olduğuna vurgu yapan Başkan Karademir, Malatya’nın sesini yeterince duyuramamasından kaynaklı bir ‘sahipsizlik’ duygusuna kapıldığını ifade ederken, şehrin yeniden yapılanması sırasında dikkat edilmesi gereken konu başlıklarını tek tek ele aldıklarını söyledi.
Malatya’da 22 bin iş yerinin yıkıldığını hatırlatan MAGİNDER Başkanı Salih Kandemir, “Malatya’nın ticari yaşamı ayağa kaldırmadan normale dönmesi mümkün görülmemektedir. Şehrin merkezinde çarşı acilen hayata geçirilmelidir. Yeniden inşa konusunda acil yapılacak binaların planlamasının doğru yapılması ve hızlı bir şekilde bitirilmesi gerekmektedir” dedi.
Başkan Karademir, yönetim kurulu olarak aldıkları kararları ise, “Deprem sonrası Malatya’nın diğer deprem yaşanan illere göre az hasarlı gösterilmesi, gereğince medyada yer almaması özellikle yöneticilerin ve siyasilerin konuya acil önem vererek adım atmaları gerekir. İl dışındaki hemşerilerimizin Malatya’ya dönüşünü sağlayabilmek için acilen barınma konusu önce geçici sonra kalıcı olarak halledilmelidir. Bu noktada konteyner kentler temini ve tahsisi ile vatandaşların Malatya’ya dönüş yolu açılmalıdır. Malatya’da 22 bin iş yeri yıkılmış bulunuyor. Ticareti ayağa kaldırmadan Malatya’nın normale dönmesi mümkün görülmemektedir. 22 bin yıkık işyerine geçici 2 bin konteyner işyeri tahsisi yüzde 10’luk ihtiyaca dahi cevap verememektedir. Tüccar, esnaf, işletme sahibi bu durum da nasıl ayakta kalabilir acil çözüm üretilmelidir. Şehir merkezinde çarşı acilen hayata geçmelidir. Bu Malatyalının yeniden şehre dönüşü için zorunluluk arz etmektedir. Malatya’da büyük bölümü yıkıma uğramış çarşının yeniden yapılması sırasında kent hafızasına sahip mekanlar (bakırcılar çarşısı, şire pazarı, balıkçılar ve kasap pazarı, mısır çarşısı, bilindik özellikleriyle Akpınarı özellikle yeni cami ve yeni cami meydanı v.s.) kesinlikle bu yeniden yapılanmanın içinde yer almalıdır. İmar konusunda yerinde dönüşüm şarttır. Organize sanayi bölgesinde orta ölçekli işletmeler için 300-500 metrekarelik TOKİ mantığında imalathaneler yapılmalıdır. Sağlıkta çok özel bir noktada bulunan Malatya’da deprem sonrası neredeyse doktor kalmadı. Reçete yazdırmanın çileye döndüğü Malatya’da Sağlık Bakanlığının acilen atamalar yapmasını bekliyoruz. Eğitime acilen geçilmezse şehre Malatyalının dönüşünü mümkün görmemekteyiz. 2023-2024 eğitim ve öğretim dönemine hasarlı okullara yönelik tamirat – tadilatlar yetiştirilmeli, geçici konteyner sınıf ve okullar her şartta uygun alan ve mahallerde eğitim sezonuna hazır bekletilmelidir. Organize sanayi bölgesine enerji desteği çıkarılmalıdır. Ticari çekler KGF (Kredi Garanti Fonu) desteği ile acilen ödenmelidir. Esnafın tüccarın ödeme imkanı bulunmayan çekleri, KGF kredisi ile ödenmeli, uzun vadeli ödeme kolaylığı sağlanmalı ticaretin gündelik işleyişi mümkün kılınmalıdır. Esnafımıza en azından 3-4 ay boyunca sürebilecek KDV istisnası getirilmelidir. TOKİ firmaları kesinlikle Malatya’daki tüm yapı ve işlemlerde Malatya firmaları ile çalışmalıdır. Malatya ticari yaşamına hem hayati bir katkı hem de can suyu olacak bu çalışma, özelde yetkilileri tarafından takip edilmelidir. Bizlerde takipçisi olacağız. MAGİNDER Malatya Girişimci İş İnsanları Derneği olarak Üniversitelere ve akademisyen bilim insanlarımıza çağrıda bulunuyoruz. Malatya’nın depremselliği ve imarı konusunda bilimsel bildiriler yayınlanmalı, yol haritası bilimsellik üzerine yapılandırılmalıdır. Deprem sonrası yine ortaya çıkan bir gerçek olarak mevcut beylerderesi Turgut Özal viyadüğüne alternatif yeni bir viyadük kesinlikle yapılmalıdır. Malatya’mızın doğal kaynak suyu konumundaki içme suyu için en hızlı, bilimsel ve anlaşılır açıklama acilen kamuoyu ile paylaşılmalıdır. Şehrin imarında kesinlikle yerinde dönüşüm yapılmalı, şehir hafızası bu yerinde dönüşümde özel bir itina ile ele alınmalıdır. Bu noktada bir önerimiz yerinde yapılacak tarihi ve manevi değere sahip Yeni Cami imar edilirken gelecek nesillere yaşadığımız depremin ayrıca yansıtılabilmesi için yıkılmış alandan bir bölüm muhafaza altına alınmalı ve korunmalıdır. Sanayicisi, tüccarı, memuru, işçisi ve tüm halk katmanları ile Malatyalı, Malatya’nın yeniden oluşumuna katkı vermelidir. Malatyalı iş adamlarımız özelde il dışında Türkiye ve Dünya’ya mal olmuş değerli hemşerilerimiz şimdi şehrin yeniden yaşama kavuşması, imarı için katkı vermelidir. Malatya konusunda ne denli duyarlı ve duygusal olduklarını bildiğimiz bu insanlarımızı ana-baba yurdu Malatya’mıza, memleketlerine omuz vermeye sadece davet etmiyor göreve çağırıyoruz. 6 Şubat 2023 bir milattır. Deprem gerçeği tüm yaşananlar ile göz önünde acılar, kaybedilenler, yaşanan travma, korku ve panikle ortadadır. Malum belirli gün ve haftalara belirli konuların daha iyi anlaşılabilmesi anlatılabilmesi için ad ve anlam yüklenmektedir. Buradan hareketle yüzyılın afeti olarak adlandırılan bu büyük yıkım yıllarca depremselliğin konuşulduğu haftalar içinde anılmalı, malum bu haftalara tatbikatı, depremden korunma yöntemleri ve yoğunluklu eğitimlerle yön verilmelidir. Teklifimiz o dur ki 6 Şubat haftası her yıl okullarda, kamu kurum ve kuruluşları ile sivil toplum örgütlerinin desteğinde yurt çapında ‘Deprem Duyarlılığı Haftası’ olarak ilan edilmelidir“ şeklinde sıraladı. (Birlik Haber Ajansı-BHA)
Şehrin hafızası yok edilmemeli ve ticari hayat en kısa sürede canlandırılmalI
