Son yıllarda dünya genelinde meydana gelen iklim değişiklikleri çok yüksek şiddette fırtınalar ve atmosferik deşarjlara neden olabiliyor. Yıldırım gibi atmosferik deşarjlar; yangına neden olabilir, elektrik tesisatını yakabilir veya ev aletlerini tahrip edebilir.
Evinize yıldırım düşme olasılığı oldukça düşük olsa da yıldırım düştüğünde elektrik tesisatına zarar verebilir. Yıldırımlar, tesisatın içinden normalden birkaç yüz kat daha fazla enerji akmasına ve dolayısıyla gerilimin artıp elektrikli cihazların hasar görmesine neden olur. Aşırı gerilim yükselmeleri yangına bile yol açabilir. Bir atmosferik deşarjın elektrikli ekipmanları tahrip etmesi için binanın kendisine düşmesi gerekli değildir, söz konusu binanın yakınlarına düşmesi yeterlidir. Eaton Elektrik Ülke Müdürü Yılmaz Özcan; bu gibi durumlarda hasarın daha az olacağı, ancak yine de oldukça maliyetli olabileceği konusunda uyarıyor.
Yıldırımdan korunma sistemleri, bina, içinde yaşayan kişiler ve elektrik sistemine bağlı kurulu cihazların yıldırım düşmesine karşı korur. Bu kurulum sistemi şunları içerir:
· Yıldırım düşmesi anında akımları doğrudan devralan metal elemanlar
· Bina cephesine montajı yapılan ve toprak elektrotlarına akım taşıyan iletkenler
· Yıldırımdan gelen enerjiyi dağıtan toprağa monte edilmiş toprak elektrotları
Yıldırımdan Korunma Sistemleri ile Elektronik Ekipman Nasıl Korunur?
Şiddetli bir fırtına sırasında bilgisayarlar, televizyon ve ev aletlerine zarar gelmemesi için aşırı gerilim koruma cihazları kullanılır. Bu cihazlar, elektrik panosuna, bina konnektörüne ve ekipmanın bağlı olduğu prize doğrudan montaj edilir ve atmosferik deşarjdan kaynaklanan gerilim artışını ekipman için güvenli bir seviyeye düşürme görevi üstlenir.
En yaygın olarak Sınıf I, II veya III parafudrlar kullanılır. Sınıf I parafudr binanın giriş beslemesine veya ana panosuna, Sınıf II parafudr yüke yakın olan tali dağıtım panolarınamonte edilir. Sınıf III parafudrlar ise akım korumalı prizler gibi doğrudan ev içinde kullanılır. Özcan, “Bu tip parafudrlar sıradan bir uzatma kablosu gibi görünürler ve kurulumları oldukça kolaydır. Kurulum için yalnızca ekipmanı prize takmak yeterlidir.” dedi.
Profesyonelce tasarlanmış ve montajı yapılmış bir yıldırımdan korunma sistemi binaların güvenliğini artırır ve maddi kayıplardan korur. Yıldırımdan korunma sistemlerinin kurulum maliyetleri, binanın büyüklüğüne, çatının şekline ve yapımında kullanılan malzemelerin seçimine bağlıdır. (Birlik Haber Ajansı-BHA)
Evlerimizi Fırtına ve Yıldırımların Etkilerinden Nasıl Koruyabiliriz?
