Meltem Suzan ZEKİ - İSTANBUL /BHA
Estetik bir gülüş artık yalnızca Hollywood yıldızlarına ait bir ayrıcalık değil; doğru uzmanla herkes için ulaşılabilir bir dönüşüm. Ancak güzelliğin peşinde koşarken, sağlık ve doğallık elden gitmemeli! Günümüzde sosyal medyada hızla yayılan “kusursuz gülüş” algısı, birçok kişiyi diş estetiğine yöneltiyor. Fakat ortalıkta dolaşan bilgi kirliliği, özellikle lamine diş konusunda kafa karışıklığına neden oluyor. Dişler tamamen kesiliyor mu? Lamineler düşer mi? Lamine diş yaptırdıktan sonra nelerden vazgeçmek zorundasınız? Herkes bu uygulamaya uygun mu? Tüm bu sorulara yanıt aramak ve doğru bilgileri sizlere ulaştırmak amacıyla, Kayseri’nin en çok tercih edilen diş hekimlerinden biri olan Markimplant Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi Kurucusu Mehmet Kurt ile bir araya geldik. Bu özel söyleşide, sadece estetik değil aynı zamanda sağlıklı ve kalıcı bir gülüşün sırlarını da öğreneceksiniz.
Lamine diş nedir? Halk arasında “yaprak diş” olarak da bilinen lamineler tam olarak nasıl uygulanıyor? Diğer estetik diş uygulamalarından farkı nedir?
Lamine yani veneer diş, ultra ince kaplamalardır ve dediğiniz gibi ‘yaprak diş’ olarak da bilinir. Porselen ya da kompozit malzemeden yapılan ince kabukların dişlerin ön yüzeyine yapıştırılması işlemidir. Dişlerdeki simetri veya renk bozukluğunu düzeltmek için tercih edilir. Diğer işlemlerden farkı, dişin yüzeyine müdahale edilip dış dokunun alınmasıdır diyebiliriz. Diş minesi az miktarda alınır ama çok uç durumlarda no-prep dediğimiz işlem uygulanır. Yani dişin orijinalliğini bozmadan, aşındırma işlemi yapmadan, direkt ölçü alınarak lamine dişin uygulanmasıdır.
Lamine diş yaptırmak isteyen biri için süreç nasıl işliyor? İlk muayeneden sonuca kadar genel adımları anlatır mısınız?
Lamine diş uygulaması benim pek tercih ettiğim bir işlem değil açıkçası. Yine de süreci anlatabilirim. Önce hastanın muayenesi yapılır. Lamine diş için uygun ise ölçü alınır. Dişler hazırlatılır ve ikinci görüşmede diş provası yapılır. Yapıştırma öncesi son provada bir aksilik olmazsa dişler takılır. Yapıştırma sonrası son rötuşlar yapılır ve işlem bitmiş olur.
Lamine yaptırmak için dişlerin tamamen kesilmesi gerektiği doğru mu?
Bu dişin yapısına göre değişen bir durumdur ancak dişe hiç müdahale etmeden lamine diş uygulamasının yapılabildiği hasta sayısı yok denecek kadar azdır. Modern işlemlerde ince bir mine tabakası kaldırılır. Ultra-invaziv teknikler sayesinde diş yapısına çok az zarar veriliyor olsa da hiçbir zaman orijinal dişin yerini tutacağı söylenemez.
“Lamineler birkaç yıl sonra düşer” ya da “çok kırılgan olur” gibi söylemler ne kadar doğru?
Porselen lamineler doğru yapıldığında uzun süre dayanabilir ancak birçok hekimin hastaya önceden söylemediği ya da hastanın düşünüp de sormadığı bir detay var. Önemli olan lamine dişin ne kadar dayanıklı olduğu değil, hastanın lamine dişleriyle hayatına nasıl devam etmesi gerektiğidir. Birçok diş hekimi, lamine diş uygulamasından önce ya da sonra hastasına bir elmayı ısırarak yememesi gerektiğini, kabuklu yemişleri dişleriyle açmaması gerektiğini, döner gibi ön dişleriyle ısırarak yenmesi gereken yiyecekleri tüketmemesi gerektiğini söylemeyi, iş akışı sırasında unutabilir. Hasta da bunları önceden sormaz. En çok karşılaşılan problem, lamine dişi nasıl kullanacağını bilmeyen hastanın lamine dişe uygun olmayan şekilde yemek yemesi sonrasında oluşuyor. Ya da hasta ağız bakımına dikkat etmiyor ve diş düşüyor. Bunun sonucunda her zaman diş hekimi suçlanıyor. Özellikle bu konuda uyarı yapılması gerektiğini, hastanın tüm koşulları kabul etmesi halinde lamine dişin uygulanması gerektiğini düşünüyorum. Açıkçası ben hiç uygulamadım. Talep eden hastalarıma da yaşayacakları süreci olduğu gibi aktararak farklı tedavi türlerine yönlendirmeyi tercih ediyorum.
Gülüş tasarımı yaptıran herkesin dişleri aynı görünüyor gibi bir algı var. Gerçekten öyle mi?
Ben buna katılmıyorum. Her diş kişiye özel tasarlanıyor ve herkesin yüzü farklı sonuçta. Estetik işlemlerin giderek artmasından dolayı herkesin yüzü birbirine benzemeye başladı derseniz buna katılırım 😊 Ama konunun sadece gülüş tasarımı ile bağlantılı olduğunu düşünmüyorum. Ne de olsa dişin yapısı ve rengi bireyin ağız yapısına ve tercihine göre değişiyor.
Herkese lamine yapılabilir mi? Kimler uygun adaydır?
Sırf daha güzel görünen dişlere sahip olmak için lamine diş uygulaması yaptırmak isteyenlere söyleyeceğim tek şey “Sakın yapmayın!” olur. Hiçbir yapay diş, insanın orijinal dişi gibi olamaz. Dişlerinde doğal sebeplerle yani kırılma gibi sorunlar yaşamış ya da çapraşıklık, renk bozukluğu gibi doğuştan estetik bozuklukları olan insanlar tercih edebilir. Yinelemem de fayda var ki ben bu işlemi ‘başka çaresi olmayana kadar’ kimseye tavsiye etmiyorum. Bununla birlikte diş gıcırdatma sorunu olanlar özellikle dikkat etmeli zira uykuda beklenmeyen lateral kuvvetler neticesinde dişin, uyku esnasında kırılması ya da laminenin düşmesi gibi sorunlarla karşılaşılabilir.
Gülüş estetiğinin kişinin özgüvenine doğrudan etkisi olur mu?
Elbette… Bu konuda yapılan araştırmalar ve diğer hekim arkadaşlarımızla yaptığımız sohbetlere dayanarak söyleyebilirim ki lamine diş yaptıran kişilerin özgüveninde bir artış yaşanıyor. Gerçekten başka çaresi olmayanları ayrı tutarak söylemeliyim; sonuçta bu bir kozmetik müdahaledir. Hastaların çoğu ilk görüntüden oldukça memnun kalıyorlar. Sadece bu açıdan bakarsanız doyumun ve başarının anahtarı diyebilirsiniz. Ancak ben hastanın sonrasındaki yaşam konforuyla ilgileniyorum.
Sosyal medyada “ideal gülüş” algısının bu işlemlere yönelimi nasıl etkilediğini gözlemliyorsunuz? Gerçekten her güzel gülüş, tıbben de sağlıklı mıdır?
Sosyal medya uygulamalarında “Turkey teeth” gibi gülüş içerikli paylaşımlar çok fazla yayıldı. Bunun sonucunda da herkes gülüş tasarımına yönelmeye başladı. Sosyal medya zaten insanları her konuda çok fazla etkiliyor. Bir dönem nasıl burun estetiği furyası vardı, şimdi de gülüş tasarımı furyası var. Ama ben bundan 10 yıl sonra doğallığın daha fazla ön plana geçeceğine inanıyorum.
Güzel mi yoksa sağlıklı gülüş mü konusuna gelecek olursak kısaca şunu söyleyebilirim: Her şey sadece görüntüden ibaret değildir. Bireyin sağlığı her zaman ön planda olmalıdır. Dişlerin doğru kapanıyor olması, dişin fonksiyonlarını doğru bir şekilde yerine getirebiliyor olması, hastanın yaşam konforunun iyi olması, çiğneme fonksiyonlarının iyi olması, diş eti sağlığı gibi konular gülüşün güzel olmasından çok daha önce gelmelidir diye düşünüyorum. Kısaca anahtar kelimelerimiz; fonksiyon, fonasyon ve estetik…
Lamine diş fiyatlarındaki büyük farklar neden kaynaklanıyor? Kullanılan malzemenin kalitesi ve diş hekiminin tecrübesi sonuca nasıl yansır?
Birçok etken sayabiliriz ama en büyük etken kullanılan malzemedir. Kompozit malzeme ile porselen arasında elbette fiyat farkı vardır. Sonra diş hekiminin tecrübesi gelir. Görünmeyen detaylar ise laboratuvar kalitesi ve coğrafi etkenlerdir.
Lamine yaptırmayı düşünen biri ilk olarak ne yapmalı, neye dikkat etmeli?
Bakılması gereken ilk şey hasta da bruksizm yani uykuda diş sıkma problemi yaşayıp yaşamadığıdır. Bununla birlikte kapsamlı bir ağız içi muayenesi yapılmalı ve dişlerin yanında diş eti sağlığı da kontrol edilmeli. Ardından hastaya alternatif tüm tedaviler anlatılmalı ve hastaya en uygun tedavi çeşidine, hasta ile birlikte karar verilmeli. Seçilen tedavinin artıları da eksileri de hastaya olduğu gibi aktarılmalıdır.
Gülüş estetiği konusunda hekim seçimi yaparken nelere dikkat edilmesini önerirsiniz?
Hekim seçerken “veneer tech” lisansı ve deontoloji tecrübesi olup olmadığına dikkat etmenizde fayda var. Bunun yanında hekimin çalıştığı laboratuvarın kalitesi de önemli. Hekimin daha önceki uygulamalarını görmek referans açısından faydalı olabilir. Aksi halde diş eti hasarı ve enfeksiyon gibi sorunlar yaşayabilirsiniz. Hatta TMJ disfonksiyonu dediğimiz çene eklemleri ile çevresindeki kas ve bağları etkileyen sağlık sorunları yaşanabiliyor. Bu sorunları yaşayan hastalar çene ağrılarının yanı sıra ağızlarını açıp kapatmada zorluk yaşıyorlar. Hekimin uzmanlığının neden çok önemli olduğunu anlatabilmişimdir umarım.
Yanlış uygulanmış bir lamine işlemi kişiye ne gibi zararlar verebilir?
En sık görülen yanlış uygulama hasarlarından biri diş eti çekilmesi ve diş hassasiyetidir. Bunun dışında oluşabilecek diğer sıkıntılar alttaki dişlerin çürümesi, lamine dişin kırılması ya da az önce açıklamasını yaptığım TMJ sorunları olabilir.
Lamine işlemi geri döndürülebilir mi? Sonradan pişman olunursa ne olur?
Hayır! Kesilen diş minesi yerine gelmez. Pişman olunursa yapılabilecek tek işlem lamine dişi yeniden yapmak veya düzeltmek olur. Orijinal dişe geri dönüş maalesef mümkün değildir. Bu yüzden eğer lamine diş yaptırdıysanız ya da yaptırmaya niyetliyseniz bakımınıza ve beslenme şeklinize mutlaka dikkat etmelisiniz. Mesela kahve, çay, kırmızı şarap gibi leke yapıcı içecekleri sınırlandırmalı, sert besinleri ısırmaktan kaçınmalısınız.
Dişlerdeki çapraşıklık ya da renk bozukluğu gibi sorunlar için hangi alternatif yöntemlere başvurulmalı?
Dişe göre değişir tabi. Ortodonti tedavisi başta olmak üzere bonding, kuron ya da beyazlatma gibi seçeneklere başvurulabilir.
Bu konuda başka hangi sorularla karşılaşıyorsunuz?
Hastalar araştırma yaparken ilk olarak fiyata odaklanıyorlar. Az önce konuştuğumuz standartları öncelemeleri gerekirken ‘Daha ucuza nerede yaptırabilirim?’ diye düşünerek yola çıkanlar oluyor. İlk pişman olanlar da ucuza diş yaptırma peşinde koşanlar oluyor. Şunu unutmayın; ucuz hizmet her zaman iyi sonuç doğurmaz. Özellikle sosyal medyada “veneers by technician” tabiriyle reklam yapan lisanssız uygulayıcılar türedi. Bu tür deneyimsiz ve lisanssız uygulayıcılara lamine diş ya da diğer işlemleri yaptırmak diş kayıplarına ve ciddi diş eti hastalıklarına sebep olabiliyor. Kişi sadece fiyata değil uzun vadeli sağlık etkisine odaklanmalı. Son olarak şunu eklemeliyim; sağlıklı bir gülüş; estetik, fonksiyonel ve biyolojik açıdan dengeli olandır. Gereksiz yere dişlerinize müdahale ettirmeyin.