ANKARA-BHA
Türkiye’de elektrik arz güvenliğini sağlamak ve üretim santrallerinin sürdürülebilirliğini desteklemek amacıyla uygulanan kapasite mekanizması kapsamında ayrılan ödenekler, geçen yıla göre yüzde 225 artışla yaklaşık 13 milyar liraya ulaştı. Bu ödeneklerden en yüksek pay, doğal gaz santrallerine ayrıldı.
TEİAŞ verilerine göre;
Doğal gaz santrallerine 8,09 milyar lira,
Yerli kömür santrallerine 4,53 milyar lira,
İthal ve yerli doğal gaz santrallerine 218 milyon lira,
İthal ve yerli kömür santrallerine ise 157 milyon lira ödeme yapıldı.
Özellikle doğal gaz santrallerine yönelik en yüksek destek ödemesi Aralık ayında 1,21 milyar lira olarak gerçekleşirken, yerli kömür santrallerine yönelik en büyük ödeme Ağustos ayında 653 milyon lira oldu.
Elektrik Üreticileri Derneği (EÜD) Yönetim Kurulu Başkanı Cem Aşık, kapasite mekanizması desteklerinin santrallerin sürdürülebilir faaliyet göstermesine katkı sağladığını ve enerji arz güvenliğinin teminatı niteliğinde olduğunu belirtti. Aşık, son 20 yılda yenilenebilir enerji yatırımlarının hızla arttığını ifade ederek, Türkiye’nin 116 gigavatı aşan kurulu gücünün yaklaşık yüzde 59’unun yenilenebilir kaynaklardan oluştuğuna dikkat çekti. Buna göre, 2024 yılında yenilenebilir enerji kaynakları, ülke genelinde elektrik üretiminin yüzde 47’sini karşılayarak önemli bir pay aldı; ancak yenilenebilir yatırımlarda asıl artışın bundan sonra gerçekleşeceğini sözlerine ekledi.
Aşık, yenilenebilir enerji santrallerinin şebekeye entegrasyonunda yaşanan teknik zorluklara da değinerek, “Güneşin veya rüzgarın her an hazır olmaması, hava koşullarından kaynaklanan üretim dalgalanmaları ve sistem ataletindeki düşüş gibi sorunlarla karşılaşıyoruz. Dijitalleşme, akıllı şebekeler, talep tarafı katılımı, mikro dengeleme ve depolama teknolojileri bu konuda yardımcı olsa da, henüz kendi başlarına yeterli ve uygun maliyetli değiller” şeklinde konuştu.
Bu bağlamda, doğal gaz, barajlı hidroelektrik ve baz yük sağlayan kömür santrallerinin, yenilenebilir kaynakların tek başına güvenilir şekilde sisteme entegre edilmesinin önündeki teknik zorlukların aşılmasında kritik rol oynadığı vurgulandı. Ayrıca, doğal gaz ve yerli kömür santrallerinin maliyet baskıları altında zaman zaman zorlandığına değinilerek, kapasite mekanizmasının piyasa fiyatlarının santral maliyetlerinin altında kalması durumunda ortaya çıkan farkı dengeleyerek bu riskleri bertaraf etmede önemli bir araç olduğu ifade edildi.
