Temiz Hava Hakkı Platformu’nun (THHP) hazırladığı “Kara Rapor 2024” Türkiye’nin hava kalitesine ilişkin çarpıcı veriler sunuyor. Rapora göre, Türkiye nüfusunun en az yüzde 92’si hala Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği sınırların üzerinde kirli hava soluyor. Özellikle fosil yakıt tüketiminin yol açtığı hava kirliliği, 2022 yılında yaklaşık 68 bin 440 kişinin ölümüne sebep oldu. Hakkari, hava kirliliğine bağlı ölümlerin en yüksek olduğu il olarak dikkat çekti.
Raporda, hava kirliliği ile meme kanseri arasındaki ilişki de ilk kez ortaya kondu. Hava kirliliğine neden olan ince partikül maddeler PM10 ve PM2,5 ile meme kanseri riski arasında doğrudan bir bağlantı bulunduğu belirtildi. Bilimsel araştırmaların sonuçlarına göre, hava kirliliği nedeniyle meme kanseri vakalarında artış yaşanıyor.
THHP Koordinatörü Deniz Gümüşel, basın toplantısında temiz hava hakkının insan sağlığı ve yaşam kalitesi için hayati öneme sahip olduğunu vurguladı. Gümüşel, Türkiye’deki hava kalitesi izleme sistemlerinin yetersizliğine dikkat çekerek, özellikle ağır sanayinin olduğu bölgelerde hava kalitesinin düzenli takip edilmediğini belirtti.
Rapor ayrıca, temiz hava politikalarının uygulanması durumunda Türkiye’de pek çok ölümün önlenebileceğini vurgularken, enerjide fosil yakıtlara bağımlılığın azaltılması gerektiğini ifade ediyor.
Raporda yer alan çözüm önerileri arasında ulusal hava kalitesi standartlarının iyileştirilmesi, PM2,5 için ulusal bir limit değer belirlenmesi ve sanayi bölgelerinde daha etkin bir hava kalitesi izleme sistemi kurulması gerektiği yer alıyor.
