BHA EKONOMİ SERVİSİ
Merkez Bankası’nın verilerine göre, Türkiye’nin kısa vadeli dış borcu Haziran ayında 236,6 milyar dolara çıkarak tarihî bir zirveye ulaştı. Bu artışta, özellikle bankaların yurt dışından aldığı kısa vadeli kredilerdeki %38,7’lik artış etkili oldu.
Verilere göre, bankaların kısa vadeli dış borcu 75,4 milyar dolara çıkarak %10,2 oranında bir artış yaşarken, diğer sektörlerin borcu %1,6 azalarak 60,4 milyar dolar seviyesine geriledi. Merkez Bankası, bankaların yurt dışı kredilerinin büyük bir kısmını oluşturan bu artışın, döviz kurundaki dalgalanmalardan kaynaklanabilecek riskleri artırabileceğini vurguladı.
Bankaların kısa vadeli dış borcu, 2023 yıl sonuna göre %38,7 artış göstererek 17,5 milyar dolara çıktı. Ayrıca, yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları %28,2 artışla 19,4 milyar dolara yükseldi. Öte yandan, yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesapları ve yurt dışı bankaların mevduatlarında ise düşüş gözlemlendi.
Diğer sektörlerin ithalat borçları ise %1,9 azalarak 53,2 milyar dolar oldu. Kamu sektörünün kısa vadeli dış borcu %11,1 artışla 38,3 milyar dolara çıkarken, özel sektör borcu %2,3 artarak 97,5 milyar dolara ulaştı.
Alacaklı bazında ise, özel alacaklılara olan borçlar %3,4 artarak 99,3 milyar dolara, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar ise %2,4 azalarak 76,7 milyar dolara geriledi. Kısa vadeli tahvil ihraçları ise 4,4 milyar dolara yükseldi. Döviz kompozisyonuna göre, kısa vadeli dış borcun %49,5’i dolar, %21,5’i Euro, %13,4’ü TL ve %15,6’sı diğer döviz cinslerinden oluşuyor.
Bu yüksek kısa vadeli borç stoku, ülke ekonomisi açısından önemli riskler taşıyor. Uzmanlar, döviz kurlarındaki dalgalanmalardan kaynaklanabilecek olumsuz etkiler konusunda uyarılarda bulunuyor.